OKUL GELİŞİM SÜRECİ BASAMAKLARI
KARAMAN MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ
OKUL GELİŞİM SÜRECİ BASAMAKLARI
OKUL GELİŞİMİ YÖNETİM EKİBİ
Okul Gelişimi Yönetim Ekibinin Görev Tanımları
Okul Gelişimi ve Yönetim Ekibi okul müdürünün liderliğinde çalışarak okul gelişimini planlayan, planlanan çalışmaları uygulayan çalışmalarda gerekli okul içi ve dışı koordinasyonu ve organizasyonu yürüten bir çalışma grubudur.
OGYE’ nin Görevleri
- OGYE, okul toplumunu temsil eder.
- Okula sağlanan mali kaynakları kullanarak okul bütçesini hazırlar ve yönetir.
- OGYE okul gelişim planını hazırlar ve bu planı uygular
- OGYE okul gelişim sürecinde yer alacak alt “Çalışma Gruplarını” kurar. Bu grupları planlama süreci ile ilgili olarak bilgilendirir ve çalışmalarına rehberlik eder.
- Okulun mevcut durumuyla ilgili bilgi toplar ve geliştirilmesine ihtiyaç duyulan çalışma alanlarını belirler.
- Okul Gelişim Süreciyle ilgili olarak ilgililere toplantı, seminer vb. düzenler.
- Durum analizi( swot, pest ) uygulayarak sonucunu değerlendirir.
- İhtiyaçları öncelik sırasına göre dizer.
- Çalışma gruplarının planlama ve çalışmalarını organize eder ve her çalışma grubunun hazırladığı planı dikkate alarak yıllık okul gelişim planını hazırlar. Çalışma gruplarınca gerçekleştirilecek çalışmaları koordine eder.
- Okul gelişim planı doğrultusunda gerçekleştirilen çalışmaların “Biçimlendirici Değerlendirmesini” yapar ve alınan sonuçlar doğrultusunda plan üzerinde gerekli düzenlemeleri yapar.
- Düzeltilmiş Okul Gelişim Planının öğretim yılı sonunda son değerlendirmesini yapar.
- Okul Gelişim Yıl Sonu Raporunu yazarak İl Milli Eğitim Müdürlüğüne gönderir.
- Raporu Okul Toplumunun Bilgisine sunar.
- Okul personelinin hizmet içi eğitim ihtiyaçlarını belirler ve ilgili Bakanlık birimine bildirir.
- Okul Personelinin hizmet içi eğitim ihtiyaçlarına yönelik okulda kurslar düzenler.
OGYE Üyeleri Okul gelişim süreci basamaklarının aşağıdaki belirtilen bölümlerinde yer alacakladır.
II. Basamak : Okul Gelişim Hedeflerinin belirlenmesi.
IV. Basamak : Önceliklerin belirlenmesi.
VII. Basamak : Biçimlendirici Değerlendirme
X.Basamak : Son Değerlendirme.
|
OKUL GELİŞİMİ YÖNETİM EKİBİ (OGYE) ÜYELERİ
- Okul Müdürü
- Projeden Sorumlu Müdür Yardımcısı
- Öğretmen
- Rehber Öğretmen
- En Az Bir Destek Personeli
- Veli
- Öğrenci
- Okul Koruma Derneği Temsilcisi
- Okul Aile Birliği Temsilcisi
- Okul Aile Birliği Sınıflar Temsilcisi
- Sivil Toplum Örgütlerinden Seçilen Bir Temsilci
- Muhtar
- Okulun Bulunduğu Mahallede Bulunan Sanayi-Ticaret Odalarından Birer Temsilcisi
|
OGYE Üyelerinin Görevleri
Okul Müdürü:
- Planlı Okul gelişimi için gerekli planlama, organizasyon ve görevlendirmeleri yapar.
- İlgili Bakanlık birimleriyle koordinasyonu sağlar.
- Okul Üniversite işbirliğini sağlar.
- Okul personelinin mesleki gelişimini destekler.
Projeden Sorumlu Müdür Yardımcısı
- OGYE toplantılarını düzenler, üyeleri toplantıya çağırır ve toplantılarda kullanılacak her türlü dokümanın çoğaltılması ve dağıtımını yapar.
- Okul müdürünün katılmadığı OGYE toplantılarına başkanlık yapar. Çalışma gruplarının kurulması için gerekli ön hazırlık çalışmalarını yürütür ve süreç boyunca çalışma gruplarının çalışmalarını izler.
- Okul gelişimi ile okulda kaydedilen gelişmelerden okul toplumunun haberdar edilmesini sağlar.
- Okul personelinin mesleki gelişimi için onların hizmet içi eğitim ihtiyaçlarını belirler ve okul personelinin katılımını sağlar.
Öğretmen
- Çalışma gruplarının amacına yönelik olarak etkili bir şekilde planlarını uygulamada onlara rehberlik ve liderlik yapar.
- Çalışma gruplarının planladıkları çalışmaları yapabilmeleri için gerekli organizasyonu ve koordinasyonu sağlar.
- Çalışma gruplarının planlamalarındaki zamanlamayı izler.
Rehber Öğretmen
- Öğretmenlerin kişilik gelişimine yönelik olarak yapılacak çalışmalarını yürütür.
- Öğrenci başarısının artırılmasına yönelik çalışmalara rehberlik ve danışmanlık eder.
- Öğrenme zorluğu çeken öğrencilerin başarısının artırılmasına yönelik çalışmaları yapar.
- Hızlı öğrenen öğrencilerin potansiyelini etkili bir şekilde kullanmaya yönelik çalışmaları yürütür.
- Çalışma gruplarının etkinliğini ve verimliliğini artırıcı uygulamaların düzenlenmesinde rol oynar.
Destek Personeli
- Okul-çevre temizliğine ve güvenliğine yönelik çalışmaları düzenler ve yürütür.
- Okul eşyalarının ve ekipmanlarının korunması temizliği ve etkili kullanımına yönelik yapılacak çalışmaları düzenler.
- Okulun güvenliğine yönelik çalışmaların organizasyonunda rol alır.
Veli
- Okul-çevre ve okul-veli işbirliğinin geliştirilmesine yönelik çalışmaları organize edip yürütür.
- Okulun fiziki kaynaklarının gelişmesine önderlik eder.
- Okulun tanıtımı çalışmalarını organize eder.
- Yardıma muhtaç öğrencileri belirleyip gerekli desteğin bu öğrencilere sağlanması çalışmalarını yürütürler.
Öğrenci
- Öğrencilerin görüşlerini, isteklerini ve sorunlarını OGYE’ ye iletirler.
Okul Koruma Derneği Temsilcisi
- Bakanlık kanalıyla sağlanan ödeneklerin kullanımı için gerekli planlamaları ve organizasyonu yapar.
- Velilerin parasal desteğini sağlamak için uygun düzenlemeleri yapar.
- Okulun parasal kaynaklarının kullanımı sonunda yapılan harcamaları gösteren mali raporun velilere duyurulması için gerekli düzenlemeleri yapar.
Okul Aile Birliği Temsilcisi
- Okulda sosyal yardımlaşma etkinliklerini düzenleyip yürütür.
- Öğrenci başarısının artırılmasına yönelik yapılacak çalışmaların bütün velilere duyurulmasında ve veli desteğinin sağlanmasında rol oynar.
Okul Aile Birliği Sınıflar Temsilcisi, Sivil Toplum Örgütlerinin Temsilcileri ve Diğer Üyeler Okul Gelişim Süreci Çalışmalarının Teknik Kısımlarına Katılmazlar ve Çalışmalara Gözlemci sıfatıyla katılarak fikir belirtip kararların alınmasında oy kullanırlar.
STRATEJİK PLANLAMA ve OKUL GELİŞİM HEDEFLERİNİN
BELİRLENMESİ
Planlı Okul Gelişim Modeli kapsamında okulda yürütülen okul gelişim sürecinin ikinci basamağı stratejik planlamanın yapılması olarak belirlenmiştir.Okulun stratejik planlaması okulun misyonunu, vizyonunu, değerlerini, stratejik amaçlarını , hedeflerini kapsar. Tüm bunların belirlenmesi okul gelişim sürecinin temel unsurlarıdır. Yani Stratejik Planlamabir okulun etkililiğinin ve sürekli gelişiminin anahtarıdır.
Planlı okul gelişim modeli uygulamaları ile değişen durumlara uyum sağlamak, orta ve kısa vadeli planlar yaparak bu planları uygulamak, yıllık hedefler belirlemek ve bu hedeflere ulaşma düzeylerini ölçmek, alternatif senaryolar oluşturmak gibi okul işleyişine yeni bir anlayış ve çalışma sistematiği kazandırmak amaçlanmaktadır. Okul gelişim süreci birbirini takip eden basamaklardan oluşmaktadır. Her basamak bir sonraki basamağın hazırlık aşamasıdır. Bu nedenle, sürecin sıralamasında değişiklik yapmak veya bazı bölümlerini özellikle stratejik planlama basamağını göz ardı etmek okul gelişiminde istenilen amaca ulaşmayı engelleyecek, sürecin etkililiğini azaltacaktır. Okul gelişim planının hazırlanmasında yapılacak ilk çalışma bu planın hazırlanmasını ve uygulanmasını koordine edecek, yürütecek bir ekibin oluşturulması, yani okul gelişim sürecinin sahibinin belirlenmesi aşamasıdır. OGYE' nin her yıl farklı kişilerden oluşması katılım, ekip çalışması ve sorumlulukların paylaşılması bakımından önemlidir. Okul gelişim sürecinin başarılı ve amacına uygun olarak yürütülmesindeki en büyük etken; okul yönetiminin inancı, desteği ve okul toplumunun okul gelişim çalışmalarının yararına inanmasıdır. Stratejik plân içinde okulun misyonu, vizyonu ilkeleri, değerleri, stratejik amaçları ve hedefleri bulunacağı için okul gelişiminden beklenenler stratejik plân ile açığa kavuşmuş olacaktır. Okulun stratejik planının hazırlanması yıllık okul gelişim planının hazırlanmasının ön koşulu olduğundan, okulun stratejik planı yapılmadan okul gelişim planının yapılması gerçekçi olmayacaktır. Stratejik amaçların ve hedeflerin, belirlenen vizyon ve misyona hizmet etmesi, vizyon, misyon ve değerler ile uyumlu olması gerekmektedir. Okulun stratejik planı, orta vadeli (3 yıl) bir planlamadır. Okul Gelişim Planı ise her yıl yapılacak olan bir plandır.Okulun stratejik planlaması yapılırken, okulun mevcut durumunu ortaya çıkararak stratejik planlamaya ve gelişim planına veri oluşturması amacıyla özdeğerlendirme çalışması da yapılacaktır. Okul gelişim planı, stratejik plan doğrultusunda yıllık olarak uygulanacak bir plandır. Stratejik planlamanın yıllık uygulama planına dönüştürülmesi okul gelişim planı biçiminde olacaktır. Stratejik planlama sürecinde "gitmek istediğimiz yere nasıl ulaşabiliriz?" sorusuna cevap niteliğinde oluşturulması gereken okul gelişim planı, okulun stratejik planı ile bütünleşik olmalıdır. Hedeflerin ortaya konulmasındaki temel amaç, stratejik amaçların gerçekleştirilme sürecinin nasıl yürütüleceğinin ortaya konmasıdır. Stratejik planlama sonucunda belirlenen hedefler OGYE tarafından önceliklendirilmelidir. Bu aşamada okulun vizyonu, hedefleri, kaynakları (insan ve mali kaynakları vb.) göz önünde bulundurulmalı, okul hedeflerinin okulun stratejik planında yer alan stratejik amaçlarına en fazla katkı sağlayacak şekilde önceliklendirilmesine dikkat edilmelidir. Okul o yıla ilişkin hedefleri önceliklendirme çalışmasını yaptıktan sonra, her bir hedefin yerine getirilmesinden yani çalışmadan sorumlu olacak kişileri belirlemeli, ekipleri, oluşturmalıdır.
MİSYON BİLDİRİMİ
Misyon bir örgütün varlık sebebidir; örgütün ne yaptığını, nasıl yaptığını ve kimin için yaptığını açıkça ifade eder. Misyon bildirimi stratejik plan dokümanının diğer kısımlarına da temel oluşturur.
Misyon bildiriminde aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir:
- Kısa, açık ve çarpıcı şekilde ifade edilmelidir.
- Hizmetin yerine getirilme sürecini değil, hizmetin amacını tanımlamalıdır.
- Yasal düzenlemelerle kuruluşa verilmiş olan görev ve yetkiler çerçevesinde belirlenmelidir.
- Örgütün hizmet verdiği kişi ve kuruluşlar belirtilmelidir.
- Örgütün sunduğu hizmet ve/veya ürünler tanımlanmalıdır.
Misyon Bildirimi İçin Cevaplanması Gereken Sorular:
- Örgütün var olma nedeni nedir?
- Örgüt kimlere hizmet sunuyor?
- Örgüt hangi alanda çalışıyor?
- Örgüt hangi ihtiyaçları karşılıyor?
- Örgütün yerine getirmek zorunda olduğu yasal görevler nelerdir?
- Örgütün amacı ilk kurulduğundan bu yana değişti mi?
MİSYON BİLDİRİMİ ÖRNEK
|
Misyon: Örnek İlköğretim Okulunun misyonu; okul çevresine ve öğrencilerimize güvenli bir ortamda nitelikli eğitim vermektir.
|
VİZYON BİLDİRİMİ
Vizyon örgütün geleceğini simgeler. Örgütün uzun erimde neleri yapmak istediğinin güçlü bir anlatımıdır. Vizyon bildirimi, örgütün kendisi için istediği geleceğin, iddialı ve aynı zamanda ulaşılabilir bir ifadesidir.Bu gelecek ifadesi, bir yandan çalışanları ve karar alıcıları ilerlemeye teşvik etmeli, diğer yandan da gerçekçi olmalıdır.
Güçlü bir vizyon aşağıdaki özelliklere sahiptir.
İdealisttir; yürekten gelmesi, hissedilmesi gerekir.
Özgündür; örgüte aidiyeti belirgindir.
Ayırt edicidir; örgütü diğer örgütlerden farklı kılar.
Çekicidir; örgüt içinden olan ve olmayan kişilerin ilgisini çeker, sinerji yaratır.
Vizyon Bildirimi İçin Cevaplanması Gereken Sorular şunlardır:
- Örgütün ideal geleceği nedir?
- Örgüt; vatandaşlar, diğer örgütler ve siyasi otorite tarafından nasıl algılanmak istiyor?
- Örgütün bir vizyon ifadesi var mı? Varsa, yenilenmesi gerekiyor mu?
VİZYON BİLDİRİMİ ÖRNEKLERİ
|
Vizyon: Ülke düzeyinde; eğimde bir adım önce, bir adım önde olmak.
|
|
Vizyon: Çocuklarımızın düşlerinin buluştuğu bir okul yaratmak.
|
|
Vizyon: Evrensel eğitim ve öğretim ilkeleri doğrultusunda kurumsallaşmış bir okul kimliğine sahip olmak.
|
|
Vizyon: Geleceği bu günden yaşayarak, okulumuzdaki kaliteyi yükseltmek için eğitim ve öğretimde örnek ve önder olmak.
|
STRATEJİK AMAÇLAR
Amaçlar, örgüt kaynaklarının gelecekte ulaşılacak durumu gerçekleştirmek üzere düzenlenmesine, yani strateji oluşumuna temel teşkil eder. Strateji ve misyon amaçların gerçekleştirilmesinde bir araç konumundadır.Stratejik amaçlar belirli bir zaman diliminde kuruluşun ulaşmayı hedeflediği kavramsal sonuçlardır. Stratejik amaçlar ve hedefler stratejik planlama sürecinde kuruluşun " Nereye ulaşmak istiyoruz?" sorusuna cevap verir.Stratejik amaç, örgütün genel bir çerçevede ulaşmayı düşündüğü noktanın ne olduğunu gösterir. Stratejik amaçlar, örgüt işlevini daha ileri bir noktaya götürecek nitelikte olmalı, ama aynı zamanda gerçekçi ve ulaşılabilir bir özellik taşımalıdır.Amaçlar, okulun strateji ve planlarına yol gösteren birer unsur oldukları gibi, hedeflerin oluşmasına da temel oluşturur.
Yol gösterici ve gerçekçi amaçların oluşturulması için gereken ilkeler şunlardır:
1. Amaçlar açık ve seçik olmalıdır.
2. Amaçlar iddialı, ama gerçekçi, ulaşılabilir ve çekici olmalıdır.
3. Amaçlar esnek olmalıdır.
4. Amaçlar ölçülebilir olmalıdır.
5. Kısa ve uzun dönemde erişilecek amaçlar birbirinden ayrılmalıdır.
6. Amaçlar uygulayıcılar tarafından benimsenmelidir.
7. Amaçlar motive edici olmalıdır.
8. Amaçlar her düzeyde birbiriyle uyumlu olmalıdır.
9. Misyon, vizyon ve ilkelerle uyumlu olmalıdır.
10. Örgütün misyonunu yerine getirmesine katkıda bulunmalıdır.
11. Örgütün şimdiki durumundan gelecekteki arzu edilen durumuna dönüşümünü sağlayabilecek nitelikte olmalıdır.
12. Ulaşılmak istenen noktayı açık bir şekilde ifade etmeli, ancak buna nasıl ulaşılacağını ayrıntılı olarak açıklamamalıdır.
13. Stratejik planlama sürecinin daha sonraki aşamaları için bir çerçeve sunmalıdır. Hedeflerin gerçekleştirilmesinde yol gösterici olmalıdır.
14. Örgütün öncelikleri ve durum analizi sonuçlarına göre şekillenmelidir.
15. Orta vadeli bir zaman dilimini kapsamalıdır.
16. Önemli dışsal değişiklikler olmadığı sürece değiştirilmemelidir.
Stratejik Amaçların Oluşturulması İçin Cevaplanması Gereken Sorular:
- Örgüt misyonunu yerine getirmek için neler yapmalıdır?
- Örgüt kısa ve orta vadede neleri başarmayı amaçlamaktadır?
- Örgütün şu andaki faaliyetleri dış çevre ile uyumlu mudur, değilse ne değişmelidir?
- Örgüt diğer kamu kuruluşları ile ortak amaçlara sahip midir?
STRATEJİK AMAÇ ÖRNEKLERİ
|
Stratejik amaç 1: Güvenli, sağlıklı ve albenisi olan bir çevre yaratılması için okulda istenmeyen davranışlar engellenecek, disiplin olayları ve kirlilik azaltılarak okulumuzdaki yaşam kalitesi yükseltilecektir.
|
Örnek olarak verilen stratejik AMAÇ 1'de, ulaşılmak istenen amacın yönü ve varılmak istenen nokta açık bir şekilde ifade edilmiştir.Geleceğe yönelik olarak güçlü bir çerçeve çizilmiştir. Amacın belirttiği hususlar hedeflerin nasıl geliştirileceği konusunda yol göstermektedir. Burada "güvenli, sağlıklı ve albenisi olan bir çevre yaratılması" ile kirliliğin azaltılması arasında bir ilişki kurulmaktadır.
|
Stratejik amaç 2: Okul veli işbirliği geliştirilecek, veli katılımına yönelik engeller belirlenerek gerekli önlemler alınacak, okul yönetimine veli katılımı arttırılacaktır.
|
|
Strateji amaç 3:Öğrenci başarısını geliştirmek için öğrenci merkezli eğitim anlayışı benimsenerek, öğrenme engelleri belirlenecek, eğitim öğretim ortamları ile ilgili süreçler yeniden tasarlanarak eğitim öğretim süreçlerinin niteliği geliştirilecektir.
|
HEDEFLER
Hedefler, stratejik amaçların gerçekleştirilebilmesi için ortaya konulan spesifik ve ölçülebilir alt amaçlardır. Stratejik amaçların aksine, hedefler sayısal olarak ifade edilirler ve daha kısa vadeyi kapsarlar. Bir stratejik amacı gerçekleştirmeye yönelik olarak birden fazla hedef belirlenebilir.
Hedefler;
- Yeterince açık ve anlaşılabilir ayrıntıda olmalıdır.
- Ölçülebilir olmalıdır.
- İddialı olmalı, fakat imkansız olmamalıdır.
- Sonuca odaklanmış olmalıdır.
- Zaman çerçevesi belli olmalıdır.
- Okul için belirlenen hedeflerden herkes aynı şeyi anlamalı, hedeflere ulaşma herkes için istenilir olmalıdır.
Hedef ifadeleri yazılırken dikkate alınması gereken ölçütler şunlardır:
Ölçülebilirlik; Ölçülebilirlik için zaman, harcama, maliyet gelir, başarı oranı vb. kavramlar kullanılır.
Ulaşılabilirlik; Hedefler gerçekçi ve ulaşılabilir olmalıdır.
Sınırlanabilirlik; Hedefler açık, kapsamlı, ancak sınırlanabilir olmalıdır.
Kabul edilebilirlik; Hedefler örgüt çalışanlarınca kabul edilebilir, benimsenebilir nitelikte olmalıdır.
Hedeflerin Oluşturulması İçin Cevaplanması Gereken Sorular
- Hedefler, kuruluşun misyon, vizyon, ilkeler ve stratejik amaçları ile tutarlı mı?
- Hangi spesifik sonuçlara ulaşmaya çalışılıyor? Sonucu etkileyen faktörler nelerdir?
- Bir stratejik amaca ilişkin hedefler gerçekleştirildiğinde o stratejik amaca ulaşılabiliyor mu?
- Hedefi belirli bir süre içinde gerçekleştirme zorunluluğu var mı?
- İstenilen sonuçlara ne kadar zamanda ulaşılabilir?
- Bu hedeflere ulaşmak için sağlanan gelişme nasıl ölçülür?
- Kıyas noktaları nelerdir? Ne kadar gelişme sağlanabilir?
İyi Belirlenmiş Hedeflere Örnekler
|
Hedef 1: Öğrenci başarısı 2003- 2004 eğitim öğretim yılı sonunda %62'den %71 çıkarılacaktır (%9 oranında arttırılacaktır).
|
Neden doğru: Belirli bir hedef, belirli bir zaman çerçevesinde ele alınmaktadır. Hedefe ulaşılması mümkün görünmektedir. Karşılaştırma için gerekli istatistikî bilgiler mevcuttur.
|
Hedef 2: 2002-2003 eğitim öğretim yılında ortalama "11 gün/öğrenci" olan devamsızlık, 2003-2004 öğretim yılı sonunda "10 gün/öğrenciye" , 2004-2005 öğretim yılında da "8 gün/öğrenciye" indirilecektir.
|
Neden doğru: Belirli bir hedef, belirli bir zaman çerçevesinde ele alınmaktadır. Hedefe ulaşılması mümkün görünmektedir. Karşılaştırma için gerekli istatistikî bilgiler mevcuttur
|
Hedef 3: Okulda yaşanan disiplin olayları 2002- 2003 öğretim yılında %15'ten %12'ye, 2003-2004 öğretim yılında %8'e, 2004-2005 öğretim yılında da %5'e indirilecektir.
|
Neden doğru: Hedefler ölçülebilir, anlamlı ve ulaşılabilir niteliktedir, zaman boyutu içermektedir.
SWOT ANALİZİ
SWOT analizi incelenen kuruluşun, tekniğin, sürecin veya durumun güçlü ve zayıf yönlerini belirlemekte ve dış çevreden kaynaklanan fırsat ve tehditleri saptamakta kullanılan bir tekniktir.
SWOT, aşağıdaki yer alan İngilizce kelimelerin baş harflerinden oluşturulmuş bir kısaltmadır.
S:Strength : Örgütün güçlü/üstün olduğu yönlerinin tespit edilmesi demektir
W:Weakness : Örgütün güçsüz/zayıf olduğu yönlerin tespit edilmesi demektir
O:Opportunity : Örgütün sahip olduğu fırsatları ifade etmektedir
T:Threat : Örgütün karşı karşıya bulunduğu tehdit ve tehlikeleri ifade etmektedir.
Örgütlerde SWOT analizi yapılmasının başlıca iki yararı bulunmaktadır.
1.SWOT analizi yapılarak örgütün mevcut durumu tespit edilir. Bu çerçevede güçlü ve zayıf yönler ile örgütün karşı karşıya bulunduğu fırsatlar ve tehdit unsurları ortaya konulmaya çalışılır. Bu anlamda SWOT "mevcut durum" analizidir.
2. SWOT aynı zamanda örgütün gelecekteki durumunun ne olacağını tespit ve tahmin etmeye yarayan bir analiz tekniğidir. Bu anlamda da SWOT bir "gelecek durum" analizidir.
Bu açıklamalar çerçevesinde SWOT analizini yakını ve uzağı görmemizi sağlayan bir gözlük olarak algılayabiliriz.Örgütün Stratejik Planı yapılırken çevre değişkenlerinin de (Politik, ekonomik, sosyal, teknolojik) dikkate alınması gereklidir. Bunun için PEST Analizi yapılabilir.
SWOT ANALİZİ ÖRNEK UYGULAMASI
PEST ANALİZİ
Politik, Ekonomik, Sosyal ve Teknolojik yönden çevre faktörlerinin incelenerek, önemli ve hemen harekete geçirilmesi gerekenleri tespit etmek ve bu faktörlerin olumlu veya olumsuz etkilerini ortaya çıkarmak için yapılan bir analizdir.Okul politik, ekonomik, sosyal ve teknolojik alanlardaki çevre değişkenlerini değerlendirmeli, bu değişkenlerin okulun gelişimine nasıl katkı sağlayacağını ya da okul gelişimini nasıl engelleyeceğini belirlemelidir.
Politik, ekonomik, sosyal ve teknolojik çevre değişkenlerinden okulun gelişimine katkı sağlayacak olanlar bir fırsat olarak değerlendirilmeli, okulun gelişimini engelleyebilecek olan değişkenler ise tehdit olarak alınmalı ve planlama yapılırken bu tehditler göz önünde bulundurulmalıdır.
Durum analizi (SWOT ve PEST) yapıldıktan sonra okul, stratejik planlama ile ilgili temel sürece hazır hale gelmiş olmaktadır. Okullar bundan sonra, misyon ve vizyonlarını ifade edecek, ilkelerini belirleyecek, stratejik amaçlarını ve hedeflerini ortaya koyacaklardır.
Eğitim Bakanlığının Örnek Pest Analizi
SOSYAL EĞİLİMLER
- Şehirler arası ve deniz aşırı göçler dolayısıyla artan okul çağındaki çocuk sayısı,
- Kentlerin hızla genişlemesi, tesisleşmesi ve bunun yol açtığı yeni okullara olan talebin artması,
- Bazı kırsal ve uzak bölgelerdeki nüfusun azalması,
- Yeni istihdam tarzları, artan hareketlilik ve yoksulluktaki yeni yoğunlaşma etkisiyle değişen aile yapısı ve sosyal yapı,
- Birçok geleneksel sosyal yapının etkisinin azalması,
BİLGİ VE EKONOMİ EĞİLİMLERİ
- Bilginin, refaha ve mutluluğa ulaşmada ana itici güç olarak belirmesi,
- Toplum kelimesinin anlamında, internet kullanımı sonucunda meydana gelen değişiklikler,
- Çalışanlarda değişik becerilerin ve daha fazla esnekliğin aranmasına yol açan küreselleşme ve rekabetin gittikçe arttığı ekonomi,
- İstihdamda geleneksel alanlardan bilgi ve hizmet sektörüne kayış,
- Vasıfsız işlerdeki düşüş ve istihdam için gerekli nitelik ve becerilerdeki artış,
- Kariyer yönü ve istihdamda değişiklikler içeren yeni kariyer yapıları
- İşgücünde yarı-zamanlı işgücü oranın artması,
POLİTİK EĞİLİMLER
- Çocukların değişik ihtiyaçlarına, doğal yeteneklerine ve ilgi alanlarına odaklanma
- Erken eğitimin çocukların gelişimi ve örgün eğitimdeki başarıları üzerindeki önemli etkilerinin uluslar arası farkındalığındaki artış
- Mezuniyete yakın yıllarda katılım tarzlarındaki değişiklikler
- Toplumun, eğitime ve öğretime erişebilirlik hakkında zorunlu eğitimi aşan beklentileri
- Eğitimdeki başarı seviyesinin OECD ülkelerine göre düşük olması
- Yurt dışına "öğrenci "göçü"
- Kamu yönetimi reformu çalışmaları
- Eğitimin yerinden yönetim anlayışına doğru çevrilmesi
TEKNOLOJİK EĞİLİMLER
- Teknolojinin ilerlemesinin, yakınmasının ve benimsenmesinin artması
- Bilginin hızlı üretimi, erişilebilirlik ve kullanılabilirliğinin gelişmesi
- Teknolojinin sağladığı yeni öğrenme ve etkileşim/paylaşım olanakları
|
ÇALIŞMA PLANI
|
|
Stratejik Amaç No:
Hedef No :
Çalışma Konusu :
Çalışmanın Performans Göstergesi:
|
|
Yapılacak İşler
|
Çalışmanın Sorumluları
|
Çalışmanın Başlangıç Tarihi
|
Çalışmanın Bitiş Tarihi
|
Tahmini Maliyet
|
Çalışmadan Beklenen Yarar
|
Çalışmanın Değerlendirilmesi
|
Çalışmanın Tamamlanamama Nedeni ( Çalışma Bitirilmediyse Gerekçeleri)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Karaman ............................ İlköğretim Okulu /Lisesi / Kurumu
2006/2007 Eğitim Öğretim Yılı Gelişim Planı
|
|
Sıra No
|
Stratejik Amaç No
|
Hedef No
|
Çalışmanın Adı
|
Sorumlu Ekip
|
Başlangıç ve Bitiş Tarihi
|
Tahmini Bütçe
|
Açıklamalar
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Biçimlendirici Değerlendirme Formu
|
|
İş No
|
Çalışmadan Beklenen Yarar
|
Çalışmadan Beklenen Yarar Sağlanamadı İse Neden
|
Eklenecek Çalışma Konusu
|
Ek Çalışmanın Tahmini Maliyeti
(YTL)
|
Ek Çalışmanın Tamamlanacağı Tarih
|
Çıkartılacak Çalışma Konusu
|
Çıkarılan Çalışmadan Başka Çalışmalara Aktarılacak Kaynaklar
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
